ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

Η σελίδα αυτή με πρακτικές πληροφορίες ανανεώνεται περιοδικά με νέα στοιχεία. Προσπαθούμε να ειναι όσο πιό ακριβή γίνεται.

Σας συμβουλεύουμε να διαβάσετε ΟΛΗ την σελίδα για να μπορείτε να ενημερωθείτε για το τι ισχύει!

Σαν πολίτης από χώρα της ΕΕ έχετε το δικαίωμα να αρχίσετε σουηδικά στο SFI, που την ευθύνη έχουν οι δήμοι, έστω κι αν δεν έχετε τον προσωπικό αριθμό, σύμφωνα με τον νόμο για την παιδεία, Skollagen, 22 kapitel §13 και 29 kapitel §2.

Από την 1 Μάη 2014, δεν χρειάζεται να έχουν οι νέοι μετανάστες από Ελλάδα, προσωρινή άδεια παραμονής (αν υπάρχει οικογένεια που μετακομίζει, χρειάζεται ακόμα προσωρινή άδεια παραμονής). Βέβαια για να μπείς στο σύστημα με τα δικαιώματα που έχουν οι πολίτες στη Σουηδία, ισχύουν όπως και προηγούμενα να έχεις δουλειά και να πάρεις τον προσωπικό αριθμό από την Εφορία (Skatteverket). 

http://www.migrationsverket.se/English/Private-individuals/For-EU-citizens/Work-study-or-live-in-Sweden.html

Επίσης ισχύει ακόμα ότι μετά από 5 χρόνια παραμονής πρέπει να έχεις την μόνιμη άδεια παραμονής. Για να την πάρεις αυτή και να έχεις το δικαίωμα να κάνεις αίτηση για υπηκοότητα, θα πρέπει να έχεις μόνιμη άδεια παραμονής ή το λεγόμενο uppehållsrätt.

—————————————————————————————————

Στην Εφορία κάνετε αίτηση για προσωπικό αριθμό, σύμφωνα με τις προυποθέσεις που γράφουμε παρακάτω.

http://www.skatteverket.se/servicelankar/otherlanguages/inenglish/individualsemployees/movingtosweden.4.2b543913a42158acf800027235.html

Η κατάσταση και στη Σουηδία γίνεται δυσκολότερη για αυτούς που θέλουν να μετακομίσουν/μεταναστεύσουν στη Σουηδία. Μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού του 2010 έφτανε να κάνεις μια αίτηση για να πάρεις τον προσωπικό αριθμό για να αρχίσεις να μπαίνεις δηλαδή στο σύστημα. Απο τον Αύγουστο του 2010 ζητάνε και μιά ξεχωριστή αίτηση για να συμπληρώσεις αν έχεις δουλειά (ποιός είναι ο εργοδότης σου) ή άν είσαι άνεργος (εννοούν με ταμείο ανεργίας από Ελλάδα). Από 1 Οκτώβρη 2010 ζητάνε να συμπληρώσεις ακόμα μια αίτηση αν έχεις δουλειά (με στοιχεία του εργοδότη στη Σουηδία) ή να έχεις χρήματα έτσι ώστε να μείνεις στη Σουηδία (σε αυτήν την κατηγορία ζητάνε και ιδιωτική ασφάλιση με ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη). Το μίνιμουμ ποσό που ζητάνε να έχεις είναι γύρω στις 10-15 χιλιάδες κορώνες το μήνα για τουλάχιστον ένα χρόνο.

Εδώ υπάρχει στ΄αγγλικά τι χρειάζεται να έχεις στην εφορία όταν θα ζητήσεις τον προσωπικό αριθμό

Μερικές παρατηρήσεις:

Η ομάδα των ανθρώπων που προσπαθεί να βοηθήσει τους Έλληνες που θέλουν να μεταναστεύσουν στη Σουηδία, δεν έχουν οι ίδιοι δικές τους δουλειές (δεν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες) αλλά δουλεύουν σαν μισθωτοί και αφιερώνουν τον ελεύθερό τους χρόνο να βοηθήσουν τους συμπατριώτες μας.

Γενικές συμβουλές:

Γιαυτούς που θέλουν να μετακομίσουν/μεταναστεύσουν στη Σουηδία, το βασικό που πρέπει να κάνουν είναι να πάνε στην Εφορία αμέσως και να κάνουν αίτηση για να πάρουν τον λεγόμενο προσωπικό αριθμό (personnummer). Χρειάζεται διαβατήριο/ελληνική ταυτότητα (την καινούρια).

Για να πάρετε τον προσωπικό αριθμό υπάρχουν κάποιες προυποθέσεις:

1. Πρέπει να υπάρχει μια διεύθυνση που μένετε στη Σουηδία.

2. Να έχετε πρόσληψη από ένα εργοδότη. Οι ώρες που πρέπει να αναγράφονται να μην είναι κάτω από τις 4 την ημέρα (αν είναι 8 ώρες την ημέρα είναι το καλύτερο), επίσης πρέπει να αναγράφεται ο μισθός ή το ωρομίσθιο.

3. Αν έχεις χρήματα έτσι ώστε να μείνεις στη Σουηδία (σε αυτήν την κατηγορία ζητάνε και ξεχωριστή ασφάλιση με ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη), πρέπει να παρουσιάσεις χαρτιά από τράπεζα για τις καταθέσεις σου ή για παράδειγμα μία σύνταξη που παίρνεται. Το μίνιμουμ ποσό που ζητάνε να έχεις είναι γύρω στις 10 – 15 χιλιάδες κορώνες το μήνα για τουλάχιστον ένα χρόνο. Δεν ζητάνε τότε την ευρωπαική κάρτα ασφάλισης αλλά το έντυπο S1 που σας επιτρέπει να ασφαλιστείτε για υγειονομική περίθαλψη εάν κατοικείτε σε κράτος μέλος της ΕΕ, στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία ή την Ελβετία, αλλά είστε ασφαλισμένοι σε άλλη χώρα.
Αυτό ισχύει συνήθως και στην περίπτωση συνταξιούχων που ζουν στο εξωτερικό. Μπορεί επίσης να χρησιμεύσει για τα μέλη της οικογένειας μεταναστών εργαζομένων τα οποία έχουν διαμείνει στη χώρα καταγωγής τους αλλά τώρα καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση της χώρας όπου εργάζεται το μέλος της οικογένειάς τους.
Αντιστοιχεί στα έντυπα

• S1
• E106
• E109
• E121

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=857&intPageId=980&langId=el

4. Αν είστε άνεργοι στην Ελλάδα με ταμείο ανεργίας, έχετε το δικαίωμα να μεταφέρετε το ταμείο ανεργίας και να το παίρνετε από τον σουηδικό ΟΑΕΔ, αλλά μόνο για τρεις (3) μήνες.

Μόλις πάρετε τον προσωπικό αριθμό μπορείτε να κάνετε αίτηση στην Εφορία για να αποκτήσετε ταυτότητα. Η ταυτότητα αυτή ισχύει μόνο για την Σουηδία στις συναλλαγές σας με διάφορες υπηρεσίες. Για να ανοίξετε λογαριασμό σε σουηδική τράπεζα χρειάζεται βεβαίωση εργοδότη ότι εργαζόσαστε στη Σουηδία και ταυτότητα από την Εφορία.

Επίσης αν τυχόν θέλετε να αποκτήσετε σουηδική υπηκοότητα αργότερα θα πρέπει από την αρχή να κάνετε αίτηση στο Migrationsverket για uppehållsrätt https://www.migrationsverket.se/English/Private-individuals/Becoming-a-Swedish-citizen.html

Προσοχή!!!

Μετά τα 5 χρόνια, κάνετε αίτηση για μόνιμη άδεια παραμονής. Τότε πλέον θεωρείστε μόνιμος κάτοικος Σουηδίας, σύμφωνα με τους Σουηδούς και μετά από 3-5 χρόνια περίπου ακόμα μπορείτε να κάνετε αίτηση για υπηκοότητα.

Για αυτούς που είναι παντρεμένοι/συζούν με Σουηδό/Σουηδέζα, η προσωρινή άδεια παραμονής είναι για δύο χρόνια και έπειτα παίρνουν μόνιμη άδεια παραμονής. Η άδεια παραμονής  λέγεται σε αυτήν την περίπτωση, uppehållstillstånd.

Επίσης γραφτείτε στο κλαδικό σωματείο σας και στο ταμείο ανεργίας (σχεδόν όλα τα ταμεία ανεργίας τα διαχειρίζονται τα σωματεία).

ΠΡΟΣΟΧΗ! Το ταμείο ανεργίας δεν είναι όπως στην Ελλάδα. Δεν είναι δωρεάν, πρέπει να κάνετε αίτηση να γραφτείτε (πρέπει να έχετε δουλειά) και δικαιούστε να πάρετε ταμείο ανεργίας, τουλάχιστον μετά από 6 μήνες. Το ποσό που πρέπει να πληρώνετε είναι γύρω στα 15-25 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με το ταμείο που ανήκει ο κλάδος που δουλεύετε.

Όταν έχετε κάνει αυτά τα βήματα δηλωθείτε σαν άνεργοι στον σουηδικό ΟΑΕΔ

Επίσης ένα βασικό που ΠΡΕΠΕΙ να κάνετε είναι να αρχίσετε μαθήματα σουηδικών που είναι δωρεάν, μέσω των δήμων. Σαν πολίτης από χώρα της ΕΕ έχετε το δικαίωμα να αρχίσετε σουηδικά, έστω κι αν δεν έχετε τον προσωπικό αριθμό, σύμφωνα με τον νόμο για την παιδεία, Skollagen, 22 kapitel §13 και 29 kapitel §2.

Εδώ υπάρχουν πληροφορίες για τα μαθήματα σουηδικών

Μέχρι να βγάλετε ταυτότητα που ισχύει για τη Σουηδία, ισχύει για απλές συναλλαγές το καινούριο ελληνικό διαβατήριο.

Επίσης είναι απαραίτητο να έχετε μαζί σας την Ευρωπαική κάρτα ασθενείας Δείτε περισσότερα εδώ

Αν έρχεστε για να ζήσετε μόνιμα, πάρτε μαζί σας και ότι χαρτιά έχετε σε σχέση με σπουδές και εργασία (απολυτήριο Λυκείου, πτυχίο από σχολή ΤΕΙ/ΑΕΙ που έχετε αποφοιτήσει, άδεια εξάσκησης επαγγέλματος, δίπλωμα οδήγησης κλπ).

Στη Σουηδία μπορείτε να κάνετε ισοτιμία πτυχίου από ΑΕΙ, ΤΕΙ αλλά κι άλλες μεταλυκειακές σχολές εδώ.

Διαβάστε επίσης εδώ στά αγγλικά πληροφορίες για τη Σουηδία, ζητήματα εργασίας, κατοικίας, επιδομάτων κλπ.

Εύρεση κατοικίας

Η εύρεση κατοικίας είναι πάρα πολύ δύσκολη στις μεγάλες πόλεις μιάς και έχουν κτιστεί τα τελευταία χρόνια ελάχιστα διαμερίσματα σε πολυκατοικίες που να νοικιάζονται. Σε μικρότερες πόλεις είναι λίγο καλύτερα τα πράματα αλλά βέβαια εκεί υπάρχουν και λιγότερες δουλειές. Βέβαια στις περισσότερες περιπτώσεις μιλάμε για επινοικίαση. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρεις διαμέρισμα κατευθείαν από τον ιδιοκτήτη που σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις είναι εταιρείες.

Να είστε προσεκτικοί γιατί υπάρχουν κάποιοι που κοροιδεύουν και προσπαθούν να νοικιάσουν ανύπαρκτα διαμερίσματα και σπίτια με σκοπό να φάνε τα λεφτά σας. Αν δείτε ότι το νοίκι είναι υπερβολικά χαμηλό τότε να είστε προσεκτικοί. Να ζητάτε αντίγραφο της ταυτότητας ή του διαβατηρίου του ατόμου που θέλει να σας νοικιάσει το διαμέρισμα ή το σπίτι. Ζητήστε το τηλέφωνο του και την διεύθυνση του σπιτιού. Βάλτε στο Google την διεύθυνση για να δείτε αν υπάρχει και τι είναι. Επίσης μπορείτε να βάλτε το νούμερο του τηλεφώνου στο eniro.se για να δείτε σε ποιόν αντιστοιχεί το τηλέφωνο. Βέβαια αν είναι το τηλέφωνο απόρρητο, δεν σου δίνει στοιχεία.

Το νοίκι ανάλογα με το πού βρίσκεται το διαμέρισμα (στο κέντρο είναι πιό ακριβά σε σχέση με τα προάστια) κυμαίνονται από γύρω στα 400-800 ευρώ για μια γκαρσονιέρα μέχρι 900-1500 ευρώ ή ακόμα πιο ακριβά για ένα τριάρι. Πάντα μέσα στο νοίκι είναι τα κοινόχρηστα, το νερό και η θέρμανση. Επίσης οπωσδήποτε υπάρχει κουζίνα, ψυγείο και κατάψυξη. Σε μερικά σπίτια στο νοίκι είναι και το ρεύμα.

Υπάρχουν κάποιες ιστοσελίδες για να ψάξετε για σπίτι αλλά είναι στα σουηδικά και μερικές και στα αγγλικά (τις παραθέτουμε παρακάτω). Σε μερικές πρέπει να πληρώσετε ένα ποσό για να γραφτείτε μέλος και να σας στείλουν κάποιες αγγελίες.

http://www.andrahand.se

http://www.bostaddirekt.com/

http://www.andrahandsguiden.com/

http://www.jagvillhabostad.nu

http://www.blocket.se/stockholm?q=&cg=3000&w=1&ca=11&l=0&md=th

Μισθοί

Στη Σουηδία δεν υπάρχει κατώτερος μισθός και Εθνική Γενική Συλλογική σύμβαση εργασίας. Όλοι οι μισθοί καθορίζονται από τις κλαδικές συμβάσεις εργασίας. Δηλαδή ανάλογα από τον κλάδο και το επάγγελμα υπάρχουν και οι μισθοί. Δεν είναι βέβαια όλοι οι εργασιακοί χώροι που έχουν συλλογική σύμβαση. Σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σημαντικό να αναγράφονται οι όροι πρόσληψης στο έντυπο που θα υπογράψετε κι εσείς κι ο εργοδότης (και βέβαια ο μισθός). Γενικά όμως μπορούμε να πούμε ότι ένας χαμηλός μισθός στη Σουηδία είναι περίπου 18.000 κορώνες μικτά, καθαρά γύρω στις 12.000 κορώνες (δηλαδή γύρω στα 1200 ευρώ καθαρά). Ο φόρος είναι περίπου 30% (ανάλογα με τον δήμο που κατοικείς). Ένας μέσος μισθός καθαρά είναι γύρω στα 1800 ευρώ.

Κόστος ζωής

Το κόστος ζωής είναι ψηλό. Σε μερικά είδη είναι πιό χαμηλό από την Ελλάδα και στα περισσότερα ψηλότερο. Πάντα η σύγκριση γίνεται μεταξύ Αθήνας και Στοκχόλμης. Στις επαρχιακές πόλεις της Σουηδίας το κόστος είναι λίγο χαμηλότερο.

Ενδεικτικά αναφέρουμε…

Εισητήριο μέσων μαζικής μεταφοράς 4-8 ευρώ για μιά ώρα (όλα τα μέσα, μετρό, λεωφορεία, προαστιακός, τραμ κλπ)

Κάρτα Μηνιαία 100 εύρω για όλα τα μέσα

1 κιλό ψωμί γύρω στα 6 ευρώ

Ένας καφές φίλτρου (500 γραμμάρια) 7 ευρώ

Μακαρόνια 1 κιλό 3 ευρώ,

Γάλα 90 λεπτά

Καφές στην καφετέρια 3-4 ευρώ

Σουβλάκι 7 ευρώ,

Κόκα-κόλα το κουτί 2 ευρώ,

Νερό μεταλλικό 2,5 ευρώ τα μισό λίτρο.

Εξεύρεση εργασίας και εκμάθηση της Σουηδικής

Επικοινωνούν μαζί μας αρκετοί συμπατριώτες μας που πέφτουν θύματα επιτήδειων, «συμπατριωτών» Ελλήνων, άλλων εθνικοτήτων όπως και Σουηδών, που το παίζουν επιφανείς επιχειρηματίες και κοροιδεύουν τον κόσμο. Χρησιμοποιούν και παράνομα αλλά και «νόμιμα» μέσα. Το ζήτημα είναι ότι το σύστημα και στην Ελλάδα όπως και στην Σουηδία λειτουργεί παρόμοια. Είτε με νόμους που ψηφίζουν τα κοινοβούλια είτε παράνομα, εκμεταλλεύονται τους εργάτες και τους πίνουν το αίμα.

Μερικοί τέτοιοι τους έχουν προσλάβει και τους απολύουν χωρίς να τους πληρώνουν (τους χρωστούν δεδουλευμένα, υπερωρίες, άδειες κλπ).

Άλλοι, τους υπερνοικιάζουν, χωρίς οι ίδιοι να το ξέρουν και παίρνοντας περίπου 1000 ευρώ κάθε μήνα από την επιχείρηση που τους νοικιάζει και ταυτόχρονα 1000 ευρώ από τον εργαζόμενο για να του βρεί υποτίθεται δουλειά (500 ευρώ τον πρώτο μήνα και 500 τον δεύτερο). Ο εργαζόμενος δουλεύει μαύρα (ο ίδιος δεν το ξέρει) και ανασφάλιστος! Είχαμε και περιπτώσεις εργατικών ατυχημάτων (εγκλημάτων) που ο εργαζόμενος αναγκάστηκε να πληρώσει την περίθαλψη μόνος του!

Για να αποφύγετε λοιπόν διάφορα συνιστούμε τα εξής:

1. Να προσπαθήσετε να έχετε οπωσδήποτε τον προσωπικό αριθμό.

2. Να έχετε αντίγραφο της πρόσληψης και να σας πληρώνει κάθε μήνα (να παίρνετε απόδειξη με το όνομα και την διεύθυνση της εταιρείας), αυτό άσχετα αν έχεται τον προσωπικό αριθμό.

3. Να γραφτείτε αμέσως στο σωματείο και το ταμείο ανεργίας με το που πιάνετε δουλειά.

4. Να οργανωθείτε σε έναν ελληνικό σύλλογο ή κοινότητα της περιοχής σας.

5. Ελάτε σε επαφή με το ιστολόγιο μας αν έχετε κάποιο πρόβλημα, και να δούμε αν μπορούμε να βοηθήσουμε.

————————————————————————————————————————–

Για δουλειά κοιτάξτε εδώ. Για να βρείτε επίσης δουλειά απευθυνθείτε στον σουηδικό ΟΑΕΔ ή και σε ιστοσελίδες αγγλόφωνων εφημερίδων στη Σουηδία, όπως η The Local.

Επίσης κοιτάξτε στη ιστοσελίδα του δήμου της Στοκχόλμης 

Εδώ υπάρχει και ένας κατάλογος με ελληνικά εστιατόρια στη Στοκχόλμη, με διευθύνσεις και τηλέφωνα.

Εδώ υπάρχει ένας κατάλογος με διευθύνσεις και τηλέφωνα από εταιρείες καθαρισμού στη Στοκχόλμη

Εδώ υπάρχει ένας κατάλογος με διευθύνσεις και τηλέφωνα από εταιρείες καθαρισμού στη υπόλοιπη Σoυηδία

Η εξεύρεση εργασίας χωρίς επαρκή γνώση σουηδικών είναι εξαιρετικά δύσκολη. Σχεδόν όλοι οι εργοδότες απαιτούν γνώση σουηδικών επιπέδου SFI (είναι τα αρχικά των λέξεων svenska för invandrare που σημαίνει σουηδικά για μετανάστες) και είναι δωρεάν από τον δήμο για όποιον έχει αποκτήσει τον προσωπικό αριθμό. Υπάρχουν κάποιοι έλληνες εργοδότες αλλά και αυτές οι θέσεις εργασίας είναι σε πολύ περιορισμένο αριθμό και συνήθως είναι σε κουζίνα σε ελληνικό εστιατόριο, σε εταιρεία καθαρισμού κλπ.

Το SFI αποτελείται από τέσσερα (4) επίπεδα (a, b, c, d) στα οποία κατατάσεται κάποιος/α ανάλογα με το μορφωτικό του επίπεδο και το επίπεδο γνώσεων άλλων γλωσσών. Αν κάποιος/α θέλει μπορεί να συνεχίσει στο επίπεδο SAS Grund που σημαίνει σουηδικά σαν δεύτερη γλώσσα (όχι μητρική) επιπέδου του αντίστοιχου Ελληνικού Γυμνασίου και  SAS A και B που είναι τα σουηδικά επιπέδου αντίστοιχου του Ελληνικού Λυκείου. (Δες περισσότερες πληροφορίες στο λίνκ στην κορυφή της σελίδας).

Εδώ επίσης υπάρχουν πολλές πληροφορίες στα αγγλικά για το πως μπορείτε να βρείτε μια δουλειά και τι χρειάζετε να κάνετε, για το πως ανοίγετε μια επιχειρήση και για το σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα.

 

Σπουδές στη Σουηδία και άλλα ζητήματα για φοιτητές και σπουδαστές

Εδώ υπάρχουν πληροφορίες για σπουδές, για φοιτητική ζωή και άλλα ενδιαφέροντα.

Όσοι είναι γιατροί και θέλουν να κάνουν ειδικότητα θα πρέπει να έρθουν κατευθείαν σε επαφή με το νοσοκομείο που θέλουν να κάνουν ειδικότητα.

Εδώ επίσης υπάρχει μιά ιστοσελίδα για στήριξη και συμβουλές μεταναστών από χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης